17 ربیع الاول، زادروز دو وجه الله ربانی
فاصله میان 12 ربیع الاول که سالروز ولادت پیامبر اکرم (ص) بنا بر روایات اهل تسنن تا
17 ربیع الاول که تاریخ ولادت آن حضرت بنا بر روایات شیعه است، از سوی امام خمینی (ره) به عنوان «هفته وحدت» نامگذاری گذاری شده است. انتخاب این عنوان از سوی امام(ره) در شرایطی که دشمنان به دنبال طرح اختلافات مذهبی و تفرقه افکنی‌ها در میان مسلمین بودند، دلیل موجهّی برای ایجاد اتحاد و همبستگی بین مسلمانان گردید. با این ابتکار امام(ره)، مسأله‌ای که شاید می‌توانست عاملی برای تشدید اختلافات میان مسلمانان شیعه و سنی باشد، موجب وحدت آفرینی بیشتر میان مسلمانان شد.
روایت مشهور میان شیعیان آن است که رسول خدا (ص) در ۱۷ ربیع الاول سال عام الفیل، برابر با سال ۵۷۰ میلادى به دنیا آمدند. اینکه سال تولد پیامبر (ص) را “عام الفیل ” مى‌‌نامند، بدین جهت است که دو ماه و هفده روز پیش از تولد پیامبر (ص) یعنى در نخستین روز محرم سال ۵۷۰ میلادى، فیل سواران “ابرهه” به مکه هجوم آورده و قصد نابودى کعبه و مسجدالحرام را نمودند ولى با خواست و معجزه الهى سرکوب شدند.
هفتمین روز از تولد پیامبر خاتم(ص)، مراسم نامگذاری آن حضرت در منزل جد پدریشان ترتیب داده شد. « عبدالمطلب » برای عرض سپاسگزاری به درگاه الهی گوسفندی کشت و گروهی را دعوت کرد و در آن جشن باشکوه، که از عموم قریش دعوت شده بود، نام فرزند خود را «محمّد» گذارد. هنگامی که از وی پرسیدند: چرا نام فرزند خود را محمد انتخاب کردید، در صورتی که این نام در میان اعراب کم سابقه است؟ گفت: " خواستم که در آسمان و زمین ستوده باشد ". قرآن کریم برای پیامبر اسلام(ص)، علاوه بر محمد نام احمد را نیز ذکر نموده است. مادر ایشان، بانو آمنه(س)، هم فرزند خود را احمد خواند.
پیامبر اکرم(ص) به علت دارا بودن «خُلقٍ عَظیم» (سوره قلم، آیه ۴) و «رَحمَةٌ لِلعَالَمین» (سوره انبیا، آیه ۱۰۷)، نمونه و الگوی مکارم( بعنی خوبی‌ها و نیکی‌ها) اخلاقی برای تمام انسان‌ها درکلیه‌ی اعصار می‌باشند. ایشان به عنوان بهترین و کامل‌ترین اسوه‌ی راستین بشریت، نسبت به تمام مردم بسیار دلسوز، صمیمی و مهربان بودند. اخلاق و رفتار کریمانه‌ی آن حضرت نسبت به مردم در طول ۲۳ سال تلاش برای انچام وظیفه‌ی نبوت الهی خود سبب شد قلب‌های غبارگرفته‌ی بسیاری شیفته اسلام ناب محمدی(ع) گردد تا توفیق هدایت، توشه‌ی راهشان شود.
عظمت و بزرگواری پیامبر اکرم(ص) بدان حد است که خداوند به وجود گرامی ایشان چنین سوگند یاد می‌کنند: «لَعَمْرُکَ إِنَّهُمْ لَفی سَکْرَتِهِمْ یَعْمَهُونَ : به جانت سوگند که اینها در مستی خود سرگردانند». قرآن کریم، رسول گرامی اسلام (ص) را براساس خُلق عظیمشان به عنوان اسوه‌ای نیکو یاد نموده است که همگان باید به آن حضرت تأسی نمایند: «لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ به یقین برای شما، در رسول خدا الگوی نیکویی است». خداوند درباره‌ی آن حضرت(ص) در آیه‌ای دیگر، تمجید الهی خود را به اوج می‌رسانند و می‌فرمایند: «وَإِنَّکَ لَعَلی خُلُق عَظِیم : به یقین تو اخلاق عظیم و بزرگی داری».
تعابیر خداوند درتوصیف و معرفی شخصیت پیامبر(ص) به ویژه صفت رحمت العالمین بودن ایشان( چه از بعد رفتارهای شخصی پیامبر(ص) در برخورد با سایر فِرَق و نحله‌ها، و چه از بعد رفتارهای داخلی ایشان) گویای این حقیقت است که وجود مبارک پیامبر(ص) برای همه جهان و جهانیان است؛ اول و آخر عالم یعنی ختمیت هدایت الهی و آخرین نمونه تمدن الهی که باید برای همه مردم نازل می‌شد و بالاتر از ایشان، راهبری درخور چنین ستایشی از سوی پروردگار خلق نشده است.
17 ربیع الاول از افتخار دیگری نیز بهره‌مند است. ششمین کوکب درخشان آسمان امامت و ولایت، حضرت جعفر صادق (ع) در روز جمعه، هفدهم ربیع الاول سال 83 ه.ق. پا به جهان گذاردند. در شرافت ایشان همین بس که پدرشان پنجمین پیشوا از اهل بیت عصمت و طهارت، حضرت امام محمد باقر(ع) می‌باشند.
در انتخاب نام آن حضرت نقل شده است که پیامبر(ص) خود پیشاپیش نام صادق را بر ایشان نهادند. امام صادق (ع) تا دوازده سالگی در سایه جد بزرگوارشان امام سجّاد(ع) از پرورش صحیح و الهی آن حضرت بهره‌مند بودند. او کودکی بزرگ و شخیص بود. حضور در جلسات درس جد گرامی خویش تا دوازده سالگی وهمچنین فیض بردن از محضر پدر بزرگوارشان، نشان از عظمت فکری و روحی آن حضرت دارد.
امام صادق(ع) در طول امامت پربرکت خود که 34 سال طول کشید، از هیچ‌گونه کوشش برای ابلاغ پیام الهی، هدایت و تهذیب مردم فروگذار نکردند. هجده سال از دوران امامت آن حضرت در عصر ده خلیفه‌ی اموی بود و به علت ضعف و افول قدرت آنان، امام (ع) مجالی برای ارتباط با مردم به دست آوردند؛ امام شیوه‌ی تربیتی خویش را با جدیّت ادامه دادند؛ هرچند که شانزده سال بعدی، همزمان با عصر عباسیان و توأم با سختی‌های طاقت‌فرسا بود. اما با این وجود، امام بزرگوار در پیش برد عقاید و افکار مسلمانان، موفقیت‌های جاودانی را کسب کردند.
تعلیمات فقهی امام صادق(ع)، که به « فقه جعفری » مشهور است، همان فقه اصیل اسلامی است که از مبدأ وحی و از جانب پیغمبر(ص) برای هدایت بشر نازل شده است. امام(ع) با بهره‌گیری از فرصت و مجال پیش آمده، سعی کردند بدعت‌ها و خرافاتی را که به تدریج و درپی زیاده‌خواهی حکام و یا غفلت عوام سربرآورده بودند، از ساحت مقدس شریعت مصطفوی دور نمایند و حقایق احکام را تشریح و آیات قرآن را توضیح و تفسیر کردند؛ از اینروست که مکتب تشیّع به نام مبارک امام صادق(ع) منسوب است و «مذهب جعفری اثنی عشری» نامیده می‌شود.
لازم به یادآوری است همه ائمه اطهار(ع) علم دین و ولایتمداری را به طور یکسان از رسول خدا(ص) دراختیار داشته‌اند، امّا اوضاع استثنایی زمان امام صادق(ع) سبب گردید تا مکتب تشیّع ظهوری قدرتمند و بروزی گسترده بیابد. طولانی بودن دوران امامت امام صادق(ع) نسبت به امامت سایر ائمه(ع) فرصت بی‌نظیری را فراهم نمود تا دانش‌پژوهان بسیاری از بحر برکت‌خیز معرفت و دانش آن امام همام(ع)، جان‌های پرعطش خود را سیراب نمایند. از دیگر دلایل این موفقیت، موقعیت فرهنگی آن عصر بود زیرا عقاید و مذاهب نوظهور، شرایط مناظره وتشکیل مجالس بحث و نقد را ایجاد کرده بودند. با توجه به این سیره‌ی تربیتی، امام(ع) می‌فرمایند: «سه چیز است که در هـر که بـاشـد آقـا و سـرور است: خشـم فـرو خـوردن ،گذشت از بدکـردار، کمک و صله رحـم بـا جـان و مـال» (تحف العقول، ص ۳۱۷).
گردآوری: بیگلری
منابع:
yun.ir/tczso2
گزارش