یکم ذی القعده، میلادکریمه اهل بیت و شفیعه امت
حضرت فاطمه معصومه (۱ ذی‌القعده ۱۷۳ – ۱۰ ربیع‌الثانی ۲۰۱ ه.ق) دختر امام موسی بن جعفر، هفتمین امام شیعیان، و نجمه خاتون است.
نام ایشان فاطمه است ولی به اخت الرضا، راضیه، مرضیه، معصومه، تقیه، نقیه، رشیده، طاهره، ستّی، حمیده و سیده، کریمه و ... ملقب و معروف هستند؛ مشهورترین القاب وی، معصومه است که علی بن موسی(برادرش) به ایشان اعطاء کردند. محل ولادتشان مدینة منوره، و روز ورود به شهر مقدس قم 23 ربیع الاول 201ه.ق. می‌باشد، سن مبارکش 28 سال و محل زیارتشان در قم «بیت النور»، محل حرم کنونی می باشد. از میان فرزندان بزرگوار امام هفتم، دو فرزند ایشان یعنى امام رضا(علیه‌السلام) و حضرت فاطمه کبری(سلام‌الله‌علیها) ملقّب به معصومه، از ویژگی‌های خاص برخوردار بوده‌اند تا ادامه دهنده خطّ امامت بعد از پدر باشند.
دوره حیات کریمه اهل بیت مصادف با حکومت عباسیان و در خلافت هارون الرشید، امین و مأمون بود. از علی بن موسی(علیه‌السلام) نقل شده است: «هرکس معصومه را در قم زیارت کند، مانند کسی است که مرا زیارت کرده‌است».
در انتساب لقب معصومه با توجه به شأن و منزلت فاطمه کبری(سلام‌الله‌علیها) باید تصریح کرد که منظور آن حد از معصومیتی که در مورد پیامبران و امامان به کار می‌رود، نیست یعنی معصومیت امری نسبی است؛ با این وجود، میزان پاکی و خلوص روح و درجات معنوی حضرت به حدی بالا بوده است که ائمه مژده ی بهشت را به زائران بارگاهشان داده اند. 
پدر بزرگوارشان پیوسته در زندان هارون الرشید بسر مى‌بردند. حضرت معصومه وقتی به شش سالگی رسید، پدرش توسط هارون الرشید دستگیر و به عراق تبعید شد و سرانجام در همان زندان، هنگامى که حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) در سن ده سالگى بود، به شهادت رسیدند و از آن زمان به بعد حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) تحت مراقبت برادرش امام رضا(علیه‌السلام) قرار گرفت. برادر وی، پس از انتصاب به ولایتعهدی مأمون، از مدینه به مرو رفت و این فراق سبب شد تا فاطمه معصومه در سال 201، به همراه تعدادی از خواهران و برادران و برادرزادگان، پس از یک سال، به سمت برادر خویش علی بن موسی الرضا عزم مرو نماید. کاروان علویان به هر شهری که می‌رسیدند شاهد استقبال گرم اهالی بودند. با رسیدن کاروان به ساوه، گویا عباسیان یا گروهی محارب، به کاروان حمله کرده و سبب کشته و زخمی شدن مردان کاروان شدند. در این بین برخی دیگر همچون فاطمه معصومه و خواهران وی، مسموم شده و درگذشتند. پس از واقعه ساوه، حضرت به دلیل بیماری از ادامه سفر به سوی خراسان باز ماندند؛ بنابراین، به قصد شهر قم که نزدیکتر بود، طی مسیر کردند. حدوداً در روز 23 ربیع الاول سال 201 ه.ق. حضرت وارد شهر مقدس قم شدند و در در منزل «موسى بن خزرج» ، محلى که امروز «میدان میر» نامیده مى‌شود، توقف کردند. این اقامت دیری نپایید و بانوی کریمه(سلام‌الله‌علیها) پس از 17 روز سکونت در این مکان بر اثر بیماری به دیدار حق شتافتند.
در ایران سالهاست که به یازده روز ابتدایی ماه ذی‌القعده، از ولادت حضرت معصومه(سلام‌الله‌علیها) تا میلاد سراسر نور امام رضا(علیه‌السلام)، دهه ی کرامت نام گرفته است و به این مناسبت برنامه‌های جشن و شادی به ویژه مراسم نیکوکاری برگزار می‌گردد. اولین روز ذی القعده به عنوان روز دختر گرامی داشته می‌شود و خانواده‌ها و نیز سازمان‌ها به یمن این ولادت شادی آفرین، با دادن هدایایی، مقام دختران را به عنوان رحمت الهی پاس می‌دارند.
به قلم: بیگلری
منابع
گزارش